
Kamu görevlisinin, görevi sırasında elde ettiği verileri hukuka aykırı şekilde kullanması, Türk Ceza Kanunu (TCK) açısından ciddi suç teşkil eder. Bu tür bir durumda, hem kamu görevlisinin kişisel hem de toplumsal olarak güveni zedeleyici bir eylem gerçekleştirdiği söylenebilir. Şimdi, verdiğiniz senaryo üzerinden detaylı bir şekilde bu durumu inceleyelim.
Senaryo Özeti:
Bir kamu görevlisi, sağlık hizmeti veren bir kurumda çalışırken, hastaların iletişim bilgilerini ve kişisel sağlık verilerini elde etmiş. Bu verileri, kamu görevinden ayrıldıktan sonra, özel bir klinikte çalışmaya başladığında, bu verileri kliniğe teslim etmiş veya hastalarla iletişime geçerek menfaat elde etmiştir.
1. Hukuka Aykırı Veri Kullanımı:
Veri ihlali, kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde elde edilmesi veya kullanılması durumunda suç teşkil eder. Sağlık verileri, kişisel verilerin en hassas kategorisinde yer alır ve bu tür verilere yönelik özel koruma düzenlemeleri mevcuttur.
Türk Ceza Kanunu’na Göre Değerlendirme:
- TCK 135 – Kişisel Verilerin Kaydedilmesi: Kamu görevlisi, hastaların iletişim bilgilerini ve sağlık verilerini kaydederek hukuka aykırı bir şekilde elinde tutmuş olabilir. Bu, kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde kaydedilmesi suçunu oluşturur. Eğer bu veriler kamu görevlisi tarafından izinsiz olarak elde edilmişse, suçun gerçekleştiği söylenebilir.
- Ceza: TCK 135 uyarınca, kişisel verilerin kaydedilmesi suçundan 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilir.
- TCK 136 – Kişisel Verilerin Yayılması: Kamu görevlisi, hastaların kişisel verilerini özel bir klinikte çalışmaya başlamadan önce, bu verileri başkalarına (kliniğe) teslim etmişse veya verileri kullanarak hastalarla iletişime geçmeye başlamışsa, kişisel verilerin yayılması suçunu işlemiş olabilir. Bu, hastaların izni olmadan kişisel bilgilerin üçüncü kişilere verilmesi anlamına gelir.
- Ceza: Bu suç, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir.
- TCK 257 – Görevi Kötüye Kullanma: Kamu görevlisi, elde ettiği verileri kendi menfaati için kullanarak, görevi kötüye kullanmış olur. Bu durum, hem kamu güvenine hem de özel sektördeki etik kurallara zarar verir. Verilerin özel klinikte kullanılmak üzere verilmesi veya hastalarla irtibata geçilmesi, görevin kötüye kullanılması suçunu oluşturabilir.
- Ceza: Bu suç, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılabilir. Eğer veri ihlali sonucu büyük çaplı bir zarar meydana gelmişse, cezanın artırılması söz konusu olabilir.
2. Hastalara İletişim Kurma ve Menfaat Elde Etme:
Hastaların kişisel bilgilerini, ticari menfaat sağlamak amacıyla kullanmak, hem etik hem de hukuki açıdan ciddi bir suçtur. Kamu görevlisi, görevinden ayrıldıktan sonra eski hastalarına ulaşarak menfaat sağlamak amacıyla iletişim kurarsa, bu eylem “Haksız Rekabet” ve “Kişisel Verilerin İzinsiz Kullanılması” suçlarını teşkil edebilir.
Türk Ceza Kanunu’na Göre Değerlendirme:
- TCK 157 – Haksız Rekabet: Kamu görevlisi, eski hastalarını arayarak veya SMS ile iletişime geçerek ticari kazanç sağlamaya çalışıyorsa, bu haksız rekabet kapsamında değerlendirilir. Burada, eski hastaların kişisel verileri kullanılarak ticari bir çıkar elde edilmiştir.
- Ceza: Haksız rekabetten dolayı, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası uygulanabilir.
3. İddianame ve Suçlamalar:
Bu tür bir durumda, iddianame aşağıdaki suçlardan oluşabilir:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi: Hastaların kişisel bilgileri izinsiz şekilde kaydedilmişse, TCK 135 uyarınca suçlamalar yöneltilir.
- Kişisel Verilerin Yayılması: Verilerin hastaların izni olmadan üçüncü kişilere verilmesi, TCK 136 kapsamında suç teşkil eder.
- Görevi Kötüye Kullanma: Kamu görevlisi, görevini kötüye kullanarak kişisel verileri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmışsa, TCK 257 uyarınca suçlanabilir.
- Haksız Rekabet: Ticari menfaat sağlamak amacıyla hastalarla iletişime geçilmesi, TCK 157 uyarınca haksız rekabet olarak değerlendirilir.
Cezalar:
Bu tür suçların cezaları, ilgili maddelere göre toplamda 5 yıldan fazla hapis cezasına kadar varan bir ceza süresi oluşturabilir. Ayrıca, kişisel verilerin ihlali sonucunda mağdurlara maddi ve manevi tazminat davaları açılabilir.
Sonuç:
Kamu görevlisinin, görevdeyken elde ettiği kişisel verileri hukuka aykırı şekilde kullanması, çok ciddi suçlar teşkil eder. Bu tür eylemler yalnızca ceza gerektirmez, aynı zamanda büyük bir etik sorun da oluşturur. Kamu görevlisinin bu tür eylemleri, toplumda güven kaybına yol açar ve hukuk açısından ağır sonuçlar doğurur.
ÖRNEK İDDANAME
Cumhuriyet Başsavcılığına
Şüpheli: [Ad, Soyad, T.C. Kimlik Numarası, Adres, İletişim Bilgileri]
Suçlar:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK 135)
- Kişisel Verilerin Yayılması (TCK 136)
- Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257)
- Haksız Rekabet (TCK 157)
Olayın Özeti:
Şüpheli [Şüpheli Adı], [Kamu Kurumu Adı] adlı sağlık kuruluşunda kamu görevlisi olarak çalıştığı dönemde, hastaların kişisel bilgilerini ve sağlık verilerini hukuka aykırı şekilde temin etmiş, daha sonra kamu görevinden ayrıldıktan sonra özel bir klinikte çalışmaya başlamıştır. Elde ettiği bu verileri, özel klinikte çalışırken hastalara ait kişisel bilgileri üçüncü şahıslara teslim etmiş, eski hastaları ile irtibat kurarak ticari menfaat elde etmiştir. Bu eylemleri, hastaların rızası ve izni olmaksızın gerçekleştirilmiştir.
Suçların Şüpheliye Ait Deliller:
- Şüphelinin [kamu kurumu adı] kurumunda çalıştığı dönemde hastaların kişisel bilgilerinin sisteme kaydedilmesi.
- Şüphelinin kamu görevi sırasında temin ettiği hastalara ait kişisel bilgilerin, kamu görevinden sonra özel bir klinikte çalışmaya başladığında üçüncü şahıslara teslim edilmesi.
- Eski hastalarla iletişime geçilmesi, bu hastalarla ticari menfaat sağlamak amacıyla telefon görüşmeleri ve SMS’ler gerçekleştirilmesi.
- [Diğer belge ve tanıklar, e-posta yazışmaları vb. destekleyici materyaller]
Şüphelinin Hukuki Sorumluluğu:
Şüpheli, kamu görevlisi sıfatıyla, görevini kötüye kullanarak kişisel verileri elde etmiş ve sonrasında özel sektördeki iş ilişkilerini menfaat sağlamak amacıyla kullanmıştır. Bu davranış, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan aşağıdaki suçları oluşturur:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK 135):
Şüpheli, kamu görevi sırasında hastaların kişisel verilerini kaydederek izinsiz bir şekilde elinde tutmuş ve hukuka aykırı bir şekilde kaydetmiştir. Bu eylem, TCK 135 uyarınca suç teşkil etmektedir. Ceza: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası. - Kişisel Verilerin Yayılması (TCK 136):
Şüpheli, hastaların kişisel verilerini, izinsiz bir şekilde üçüncü kişilere vererek bu verilerin yayılmasına neden olmuştur. Şüphelinin, hastalarla iletişim kurarak bu verileri ticari amaçla kullanması, kişisel verilerin yayılması suçunu oluşturur. Ceza: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası. - Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257):
Şüpheli, kamu görevi sırasında elde ettiği kişisel verileri, görevini kötüye kullanarak kendi çıkarları doğrultusunda kullanmıştır. Görevinin verdiği güveni kötüye kullanmak suretiyle kişisel verileri elde etmiş ve ticari menfaat sağlamıştır. Ceza: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası. - Haksız Rekabet (TCK 157):
Şüpheli, hastaların kişisel bilgilerini kullanarak özel klinikte ticari menfaat elde etmeye çalışmış, eski hastalarla iletişime geçerek haksız rekabet oluşturmuştur. Ceza: 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası.
Sonuç ve Talep:
Yukarıda belirtilen suçlar ışığında, şüpheli [Şüpheli Adı] hakkında TCK 135, 136, 257 ve 157 maddeleri uyarınca cezalandırılmasına, mağdurlara yönelik tazminat taleplerinin değerlendirilmesine, suçtan elde edilen menfaatlerin müsaderesine karar verilmesi talep edilir.
Ekler:
- [Olayla ilgili belgeler]
- [Tanık beyanları]
- [Kapsamlı raporlar ve veri ihlali ile ilgili belgeler]
Cumhuriyet Savcısı
[Ad Soyad]
[İmza]
OLAY KANITLANDIYSA EN ALT LİMİT CEZA NE OLUR (SENARYO)
MAHKEME KARARI
Mahkeme: [Mahkeme Adı]
Tarih: [Karar Tarihi]
Duruşma No: [Duruşma Numarası]
Sanık: [Sanık Adı Soyadı]
Suçlar:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK 135)
- Kişisel Verilerin Yayılması (TCK 136)
- Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257)
- Haksız Rekabet (TCK 157)
Olayın Özeti:
Sanık, [kamu kurum adı] adlı sağlık kuruluşunda görevli kamu görevlisi olarak çalıştığı dönemde, hastaların kişisel iletişim bilgileri ve sağlık verilerini hukuka aykırı şekilde temin etmiştir. Görevinden ayrıldıktan sonra, bu verileri özel bir klinikte çalıştığı dönemde ticari menfaat sağlamak amacıyla kullanmış ve eski hastalarla iletişime geçerek sağlık hizmeti sunan diğer kuruluşlara yönlendirme yapmıştır.
Mahkemede Sunulan Deliller:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi: Sanığın [kurum adı] kurumunda görev yaptığı dönemde hastaların kişisel bilgilerini izinsiz olarak kaydettiğine dair dijital veri, kurum kayıtları ve tanık ifadeleri.
- Kişisel Verilerin Yayılması: Sanığın, elde ettiği kişisel verileri özel bir klinikte çalışmaya başladıktan sonra üçüncü şahıslara teslim ettiğine ve eski hastalarla iletişime geçtiğine dair SMS’ler ve telefon görüşmeleri kayıtları.
- Görevi Kötüye Kullanma: Sanığın elde ettiği verileri kendi çıkarları doğrultusunda kullanarak, eski hastalarla ticari menfaat sağlamış olduğuna dair kanıtlar.
- Haksız Rekabet: Sanığın eski hastalarla iletişime geçerek rakip sağlık kuruluşuna yönlendirmeler yapması ve bu şekilde haksız menfaat sağlaması.
Mahkemenin Değerlendirmesi:
Sanığın, kamu görevlisi sıfatıyla temin ettiği kişisel verileri hukuka aykırı bir şekilde kullanması, toplumsal güvenin zedelenmesine yol açmış ve sağlık hizmetlerinde etik kurallarını ihlal etmiştir. Yapılan yargılama sonucunda, sanığın işlediği suçların en alt limit cezaları belirlenmiş olup, her bir suç için TCK’da öngörülen cezaların en alt sınırlarına hükmedilmiştir.
Karar:
- Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK 135):
Sanık, hastaların kişisel verilerini izinsiz şekilde kaydetmiş ve bu verileri hukuka aykırı bir şekilde saklamıştır.
Ceza: TCK 135 uyarınca, 1 yıl hapis cezası. - Kişisel Verilerin Yayılması (TCK 136):
Sanık, elde ettiği kişisel verileri üçüncü kişilere vererek hastaların bilgilerini yaymıştır.
Ceza: TCK 136 uyarınca, 1 yıl hapis cezası. - Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257):
Sanık, kamu görevi sırasında elde ettiği verileri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmış ve ticari menfaat sağlamıştır.
Ceza: TCK 257 uyarınca, 2 yıl hapis cezası. - Haksız Rekabet (TCK 157):
Sanık, eski hastalarla iletişime geçerek, özel klinikte çalışmaya başladıktan sonra ticari menfaat elde etmeye çalışmıştır.
Ceza: TCK 157 uyarınca, 3 ay hapis cezası veya adli para cezası (hapis cezası yerine, en alt sınırda hapis cezası uygulanmıştır).
Toplam Ceza:
Sanık hakkında verilen cezalar toplandığında, hapis cezası toplamda 4 yıl 3 ay olarak hesaplanmaktadır.
Sonuç:
- Sanık, işlediği suçlar nedeniyle toplamda 4 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmıştır.
- Sanık, cezalarının infazına başlamak üzere, [cezaevi adı] cezaevine teslim edilmiştir.
- Ayrıca, mağdurlara yönelik maddi ve manevi tazminat talepleri için ayrı bir davanın açılmasına karar verilmiştir.
Mahkeme Başkanı: [Ad Soyad]
Hakim: [Ad Soyad]
Savcı: [Ad Soyad]
Sanık Avukatı: [Ad Soyad]
İmza: [Mahkeme İmzası]
Özet:
Bu mahkeme kararı, verilen her suç için en alt sınırda ceza uygulanarak, sanığın cezalandırılmasına karar verilmiştir. İlgili suçlar (kişisel verilerin kaydedilmesi, yayılması, görevi kötüye kullanma ve haksız rekabet) için uygulanan en alt limit cezaları toplamda 4 yıl 3 ay hapis cezası şeklinde belirlenmiştir. Ayrıca, ticari menfaat sağlamak amacıyla eski hastalarla iletişime geçilmesi ve kişisel verilerin yayılması gibi eylemler, hem etik hem de hukuki açıdan ciddi sonuçlar doğurmuştur.
Mahkeme Kararı (Güncellenmiş)
Davacılar: [Davacı 1], [Davacı 2]
Davalı: [Kamu Görevlisi (Eski Sağlık Çalışanı)]
Mahkeme: [Mahkeme Adı]
Dava Konusu: Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri
Duruşma Tarihi: [Duruşma Tarihi]
Karar Tarihi: [Karar Tarihi]
Mahkeme Kararının Özeti:
- Olayın Özeti: Davacıların, eski bir kamu görevlisi olan davalı tarafından, görev sırasında elde ettiği kişisel sağlık verilerini, özel sektörde çalışmaya başladıktan sonra ticari menfaat sağlamak amacıyla kullandığı iddialarıyla başvurdukları bu davada, mahkeme gerekli incelemeleri yapmış ve şu sonuçlara ulaşmıştır:
- Davalı, kamu görevlisi olarak görev yaptığı sürede, hastaların iletişim bilgileri ve sağlık verilerini hukuka aykırı bir şekilde edinmiş ve ardından kamu görevinden ayrıldıktan sonra özel bir klinikte çalışmaya başlamıştır.
- Davalı, bu elde ettiği verileri, eski hastalarına ulaşarak ya da doğrudan kliniğe teslim ederek ticari menfaat sağlamıştır.
- Bu eylemler, Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında suç teşkil etmektedir.
- Suçların Değerlendirilmesi:
- Veri İhlali ve Kötüye Kullanım (TCK 135, KVKK): Davalı, görevi sırasında hastalara ait kişisel verileri hukuka aykırı şekilde ele geçirmiş ve kullanmıştır. Bu eylemi, hem kişisel verilerin korunmasına dair yasal düzenlemelere hem de TCK’nın 135. maddesinde yer alan “veri ihlali” suçuna aykırıdır.
- Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257): Kamu görevlisi olan davalı, kamu görevini kötüye kullanarak elde ettiği verileri özel sektör için kullanmıştır. Bu davranış, TCK 257. maddeye göre “görevi kötüye kullanma” suçunu oluşturur.
- Manevi Zarar: Davalı, kişisel verilerin ihlali ile davacıların manevi olarak ciddi zarar görmesine neden olmuştur. Hastaların güveni ihlal edilmiş, psikolojik zararlar oluşmuştur.
- Cezalandırma Kararı: Mahkeme, davalının işlediği suçları dikkate alarak cezalandırılmasına karar vermiştir.
- Veri İhlali ve Kötüye Kullanım: Davalı, sağlık verilerini hukuka aykırı şekilde kullanmak suretiyle, hem KVKK’yı hem de TCK’yı ihlal etmiştir. TCK’nın 135. maddesi uyarınca, bu suç için hapis cezası verilebilir. Ayrıca, “görevi kötüye kullanma” suçundan dolayı TCK 257. maddeye göre ceza verilecektir.
- Ceza: 3 yıl hapis cezası (Veri ihlali ve görevi kötüye kullanma suçları nedeniyle) + 1 yıl ek ceza (tekrarı durumunda).
- Tazminat Talepleri: Davacılar, davalı tarafından işlenen suç nedeniyle hem maddi hem de manevi tazminat talep etmiştir. Mahkeme, bu talepleri de değerlendirerek aşağıdaki kararları vermiştir.
- Maddi Tazminat: Mahkeme, davacıların ekonomik kayıplarının, davalının eylemleri nedeniyle oluştuğunu kabul etmiştir. Bu nedenle, 60.000 TL maddi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
- Manevi Tazminat: Davalı tarafından işlenen veri ihlali ve görevi kötüye kullanma suçları nedeniyle davacıların ciddi manevi zararlar gördüğü değerlendirilmiş ve 1.000.000 TL manevi tazminat ödenmesine hükmedilmiştir.
- Avukatlık Ücreti ve Diğer Masraflar:
- Mahkeme, davacıların ödemeleri gereken avukatlık ücretinin %10 (maddi tazminat) ve %5 (manevi tazminat) oranında hesaplanarak, toplamda 56.000 TL olarak belirlenmesine karar vermiştir.
- Mahkeme harçları ve yargılama giderleri davacıların ödemesine hükmedilmiştir (yaklaşık 1.000 TL – 5.000 TL arasında).
- Sonuç ve Yargı Kararı:
- Davalı Hakkında Ceza Kararı: Davalı, suçlu bulunarak 3 yıl hapis cezası almış, suçun tekrarı durumunda ek ceza verilmiştir.
- Tazminat Ödemeleri: Davalı, 60.000 TL maddi tazminat ve 1.000.000 TL manevi tazminat ödemekle yükümlüdür. Ayrıca 56.000 TL avukatlık ücreti ve mahkeme harçları da davalı tarafından karşılanacaktır.
Karar Tarihi: [Karar Tarihi]
Mahkeme Başkanı: [Başkan Adı]
Hakim: [Hakim Adı]
Savcı: [Savcı Adı]
Avukatlar: [Davacı Avukatı Adı] – [Davalı Avukatı Adı]
Sonuç:
Bu mahkeme kararı, verilerin hukuka aykırı şekilde kötüye kullanılması ve kamu görevlisinin görevini kötüye kullanarak menfaat elde etmesi durumunda hem ceza hem de tazminat taleplerine yönelik güçlü bir örnek teşkil etmektedir. Davalı, suçlarından dolayı hem cezai sorumluluğa hem de maddi ve manevi tazminat yükümlülüğüne tabi tutulmuştur.