6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye’de kişisel verilerin işlenmesini, korunmasını ve güvenliğini sağlamak amacıyla düzenlenmiş bir yasadır. Bu kanun, kişisel verilerin izinsiz işlenmesi, ihlali ve güvenlik önlemlerinin yetersizliği gibi durumlarla karşılaşıldığında uygulanacak yaptırımlar ve hukuki sonuçları belirler. KVKK’ya aykırı hareket etmek, hem kişisel verilerin sahibi olan bireyler hem de veri sorumluları için ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.
KVKK ihlallerinin ve bu ihlallere bağlı hukuki sonuçların detaylı bir şekilde incelenmesi, veri güvenliği konusunda sağlanacak uyum için önemlidir. Aşağıda KVKK ihlalleri ve hukuki sonuçları ile ilgili detaylı bir açıklama sunulmuştur.
1. KVKK İhlalleri
KVKK’ya aykırı hareket etmek, kanunun farklı maddelerinde belirtilen yükümlülüklerin ihlali anlamına gelir. İşte bazı yaygın KVKK ihlalleri:
1.1. Kişisel Verilerin İzinsiz İşlenmesi
- Kişisel verilerin, ilgili kişinin rızası olmadan veya kanuna aykırı bir şekilde işlenmesi, KVKK’nın ihlali anlamına gelir. Kişisel verilerin toplanması, saklanması, paylaşılması, işlenmesi ve aktarılması gibi işlemler belirli şartlara bağlıdır.
1.2. Veri Güvenliğinin Sağlanmaması
- Kişisel verilerin güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli teknik ve idari önlemler alınmaması, KVKK ihlali olarak kabul edilir. Özellikle veri sorumluları, kişisel verileri dış müdahalelere karşı korumak için şifreleme, güvenlik duvarları ve erişim kontrolleri gibi önlemler almak zorundadır.
1.3. Veri Sahiplerine Yeterli Bilgi Verilmemesi
- Kişisel verilerin toplandığı esnada veri sahibine hangi verilerin toplandığı, hangi amaçla kullanılacağı ve kimlere aktarılacağı konusunda yeterli bilgilendirme yapılmaması gereklidir. Bu bilgilendirme yapılmazsa, KVKK’nın açıklama yükümlülüğü ihlal edilmiş olur.
1.4. Veri Sahiplerinin Haklarının İhlali
- Veri sahiplerinin, KVKK kapsamında kendilerine tanınan erişim, düzeltme, silme, taşıma ve itiraz etme gibi haklarının ihlali de bir KVKK ihlalidir. Veri sorumlusu, veri sahiplerinin taleplerini belirli bir süre içinde yerine getirmek zorundadır.
1.5. Veri İşleme Amaçlarının Aşılması
- Kişisel veriler, yalnızca belirli ve meşru amaçlarla işlenebilir. Verilerin toplama amacı dışında kullanılması, KVKK’ya aykırı bir durum oluşturur.
1.6. Veri İhlali Bildiriminde Bulunulmaması
- KVKK’nın 12. maddesi, veri ihlali durumunda veri sorumlusunun en geç 72 saat içinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na bildirimde bulunmasını zorunlu kılar. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi, KVKK ihlali sayılır.
1.7. Kişisel Verilerin Yetersiz Süreyle Saklanması
- Kişisel verilerin, toplama amacına uygun olarak gereğinden fazla süreyle saklanması da KVKK’ya aykırıdır. Veriler, sadece gerekli olduğu sürece saklanmalı ve işlenmelidir.
2. KVKK İhlalleri ve Hukuki Sonuçları
KVKK’ya aykırı davranmanın bir dizi hukuki sonucu bulunmaktadır. Bu sonuçlar, hem idari hem de cezai yaptırımları içerebilir.
2.1. İdari Para Cezaları
KVKK’ya aykırı hareket eden veri sorumlularına idari para cezaları uygulanabilir. Bu cezalar, ihlalin türüne, ciddiyetine ve diğer faktörlere göre değişiklik gösterebilir.
- Veri Güvenliğini Sağlamama: Veri güvenliği önlemlerinin alınmaması durumunda 1.000.000 TL’ye kadar para cezası uygulanabilir.
- Veri İşleme İzni ve Bilgilendirme Yükümlülüğü: Kişisel verilerin izinsiz işlenmesi veya veri sahiplerine yeterli bilgilendirme yapılmaması durumunda 500.000 TL’ye kadar idari para cezası verilebilir.
- Veri Sahiplerinin Haklarının İhlali: Veri sahiplerinin taleplerinin yerine getirilmemesi veya ihlali durumunda 1.000.000 TL’ye kadar ceza uygulanabilir.
2.2. Veri İşleme Faaliyetlerinin Durdurulması
KVKK ihlali durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, veri işleme faaliyetlerini geçici veya kalıcı olarak durdurma kararı verebilir. Bu durum, özellikle çok ciddi ihlallerde veya tekrarlayan ihlallerde uygulanır.
2.3. Tazminat Davaları
KVKK, kişisel verilerin ihlali nedeniyle veri sahiplerinin maddi ve manevi zarar görmesi durumunda tazminat talep etmesine imkan verir. Eğer bir kişi, kişisel verilerinin izinsiz işlendiği veya güvenliğinin sağlanmadığı sonucunda zarar görürse, mahkemeye başvurarak tazminat davası açabilir.
- Veri sahibinin, verilerinin ihlali nedeniyle uğradığı zararların tazmin edilmesi gerekir.
- Tazminat davaları, KVKK kapsamındaki kanuni hakların ihlali nedeniyle açılabilir.
2.4. Ceza Davaları ve Hukuki Sorumluluk
KVKK’nın 18. maddesi, kişisel verilerin kötüye kullanılması, çalınması veya izinsiz erişime açılması gibi durumları cezai suçlar olarak tanımlar. Bu tür durumlar, cezai anlamda sorumluluk doğurabilir ve hapis cezası ile sonuçlanabilir.
- Kişisel Verilerin Çalınması: Kişisel verilerin izinsiz bir şekilde toplanması ve satılması gibi eylemler cezai suç olarak kabul edilir.
- Veri İhlali Sonucu Zarar Verilmesi: Kişisel verilere yönelik yapılan ciddi saldırılar sonucunda hapis cezası uygulanabilir.
2.5. Yönetmeliklere ve Düzenlemelere Uyumsuzluk
KVKK ihlalleri nedeniyle, veri sorumluları yönetmeliklere ve düzenlemelere uyum sağlamamakla suçlanabilir. Kişisel Verileri Koruma Kurumu, veri sorumlularını uyumsuzlukları nedeniyle uyarabilir veya denetleyebilir.
3. KVKK İhlali ve Hukuki Sonuçlara Karşı Alınacak Önlemler
KVKK’ya uyum sağlamak için, veri sorumluları ve veri işleyenler aşağıdaki önlemleri almalıdır:
- Veri Güvenliği Politikaları: Veri güvenliği ile ilgili detaylı bir politika oluşturulmalıdır.
- Veri Koruma Eğitimleri: Çalışanlar düzenli olarak KVKK ve kişisel verilerin korunması konusunda eğitilmelidir.
- Denetimler ve İzleme: Veri güvenliği ve KVKK’ya uyum sağlama konusunda iç denetimler düzenlenmeli ve veriler düzenli olarak izlenmelidir.
- Sertifikalar ve Denetim Kuruluşlarıyla Çalışmak: KVKK’ya uyumu sağlamak için sertifikalı güvenlik uzmanları ve denetim firmaları ile çalışılabilir.
Sonuç
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), kişisel verilerin güvenliğini sağlamak için önemli bir düzenlemedir. Ancak bu kanunun ihlali, ciddi idari ve hukuki sonuçlar doğurabilir. Veri sorumluları, kişisel verilerin güvenliğini sağlamak ve yasal yükümlülükleri yerine getirmek için gereken tüm önlemleri almak zorundadır. Hem idari para cezaları hem de cezai sorumluluklar ile karşılaşmamak için KVKK’ya uyum sağlamak son derece önemlidir.